Η μοναδική βιοποικιλότητα και οι ιδιαιτερότητες του Χολομώντα «Όλος ο ντουνιάς θα ταραχθεί, αλλά οι ποδιές του Χολομώντα δεν θα ταραχθούν», είχε προφητέψει, σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, ο Κοσμάς Αιτωλός, κατά το πέρασμά του από την Αρναία. Εννοώντας ότι κατά την επανάσταση, οι κάτοικοι των χωριών του Χολομώντα θα ελευθερωθούν από τον τούρκικο ζυγό χωρίς να το πληρώσουν με…